Sıfır tabanlı bütçeleme, yöneticileri her bütçeleme döneminde her bir doların nasıl harcandığını düşünmeye zorlayan bir muhasebe uygulamasıdır. Hem faydaları hem de dezavantajları olabilir.
Sıfır Tabanlı Bütçeleme: Genel Bakış
Pete Pyhrr, 1970'lerde Texas Instruments'ta hesap yöneticisi iken sıfır tabanlı bütçeleme fikrini geliştirdi. Son yıllarda, Fortune 500 ve özel sermaye şirketleri bu bütçeleme tekniğini benimsemiştir.
Accenture Strategy'den 2018'de yayınlanan sıfır tabanlı düşünme üzerine yapılan bir araştırma, 2013'ten 2017'ye kadar bu bütçeleme yönteminin, dünyanın en büyük 85 şirketi arasında her yıl% 57 oranında katlanarak büyüdüğünü buldu. Bu şirketler arasında Kraft Heinz Co., Mondelez International Inc. ve Unilever PLC bulunmaktadır.
Geleneksel bütçelemede şirketler, önceki dönemin bütçesini bir şablon olarak başlatır ve daha sonra bu bütçeyi temel alır. Genellikle, her yeni bütçe bir önceki dönemin bütçesine göre aşamalı olarak artar ve şirketlerin sadece yeni harcamaları gerekçelendirmesi gerekir.
Sıfır tabanlı bütçeleme, her yeni döneme ilişkin bütçenin "sıfır tabandan" oluşturulmasıyla geleneksel bütçelemeden ayrılır. Her masrafı yeni bütçeye eklemeden önce - eski ve tekrar eden masraflar bile - haklı göstermelidirler.
Başlıca avantajları esnek bütçeler, odaklanmış operasyonlar, daha düşük maliyetler ve daha disiplinli yürütmedir. Dezavantajlar arasında kaynak yoğunluğu, bilgili yöneticiler tarafından manipüle edilme ve kısa vadeli planlamaya yönelik önyargı olanakları bulunmaktadır.
Sıfır Tabanlı Bütçelemenin Yararları
Bu bütçeleme yönteminin faydaları şunları içerir:
Yöneticiler Tüm Faaliyet Giderlerini Gerekçelendirmelidir
Sıfır tabanlı bütçeleme, yöneticilerin her doların nasıl harcandığını, her bütçeleme döneminde düşünmesini sağlar. Bu süreç aynı zamanda onları tüm işletme giderlerini haklı çıkarmaya ve şirketin hangi alanlarının gelir elde ettiğini dikkate almaya zorlar.
Eski Giderleri Kontrol Altında tutar
Geleneksel bütçelemede, eski maliyetler, şirketi aşırı önlemler almaya zorlayan bir tür ekonomik şok oluncaya kadar yıllarca incelenmeyebilir. Giderler zaman içinde büyüme eğilimindedir ve her departman bütçesini kesintilerden korur. Bu yaklaşım miyop olabilir ve zamanla kaynakların önemli ölçüde yanlış yerleştirilmesine yol açabilir. Doğru yapılırsa sıfır tabanlı bütçeleme bunun olmasını engelleyebilir.
Yöneticiler genellikle sıfır tabanlı bütçeleme ile tüm masrafları gerekçelendirmekle birlikte, yeni bütçenin bir önceki bütçeden daha yüksek veya düşük olması önemli değildir.
Sıfır Tabanlı Bütçenin Dezavantajları
Sıfır tabanlı bütçelemenin dezavantajları vardır:
Kısa Süreli Düşünmeyi Ödüllendirebilir
Sıfır temelli bütçelemenin en büyük eksikliklerinden biri, kaynakları gelecek takvim yılı veya bütçeleme döneminde gelir elde edecek şirket alanlarına kaydırarak kısa vadeli düşünmeyi ödüllendirebilmesidir. Sonuç olarak, araştırma ve geliştirme veya işçi eğitimi gibi, genellikle doğrudan gelire bağlı olmayan uzun vadeli yatırımlar olarak görülen bazı şirketler, gerçekte ihtiyaç duyduklarından daha küçük bütçelerle bırakılabilir. Bu bir şirkete zarar verebilir, çünkü bu alanlar yakın vadede gelir elde etmese de, genellikle uzun vadede rekabet gücünü korumanın anahtarlarıdır.
Kaynak Yoğun
Sıfır tabanlı bütçeleme de kaynak yoğundur. Mevcut bir bütçeyi değiştirmek ve yalnızca yeni öğeleri gözden geçirmek yerine her bir bütçe öğesini yakından incelemek ve haklı göstermek çok daha fazla zaman ve çaba gerektirir. Bu nedenle, bazı eleştirmenler sıfır temelli bütçelemenin faydalarının zaman maliyetini haklı çıkarmadığını savunmaktadır.
Savvy Managers tarafından manipülasyon
Buna ek olarak, süreç bölümlerine daha fazla kaynak almak için bilgili yöneticiler tarafından oynanabilir. Eğer bu olursa, işçilerin kendilerini harcanabilir hissettikleri için şirkette işbirliği ruhunun azaldığı kültürde bir değişikliğe yol açabilir.
Önemli Çıkarımlar
- Sıfır tabanlı bütçeleme, onu kullanan şirketlerin her yeni dönem için bir bütçe oluşturması bakımından geleneksel bütçelemeden farklıdır.Bu yöntemin faydaları, eski ve yeni harcamaları kontrol altında tutarak maliyetleri düşürebilmesidir. kısa vadeli düşünme, kaynak yoğun olma ve bilgili yöneticiler tarafından manipüle edilebilir.