Liderlik Izgarası, 1950'lerde Robert Blake ve Jane Mouton tarafından geliştirilen bir davranışsal liderlik modelidir. Daha önce Yönetim Izgarası olarak bilinen Liderlik Izgarası iki davranış boyutuna dayanmaktadır: X ekseninde bir ila dokuz nokta arasında çizilen üretim endişesi; ve Y ekseni boyunca benzer bir ölçekte çizilen insanlar için endişe.
Model, beş liderlik stilini ızgaradaki göreceli konumlarına göre tanımladı:
- Yoksul (üretim endişesi = 1; insanlar için endişe = 1) Üretim veya Perish (9, 1) Yolun Ortası (5, 5) Country Club (1, 9) Takım (9, 9)
Liderlik Izgarasını Kırmak
Liderlik Izgarası, bir bölgeye aşırı vurgu yapmanın yanı sıra diğerine bakarken üretkenliği boğduğunu gösterir. Model, hem üretim hem de insanlar için yüksek derecede endişe yaratan takım liderlik tarzının çalışan verimliliğini artırabileceğini önermektedir.
Liderlik Izgarasını kullanmanın algılanan faydalarından bazıları, kişinin performansını ölçme yeteneğini ve liderlik tarzının kendi kendine analizine izin vermesini içerir. Ayrıca, kuruluşlar ve işletmeler arasında kullanımı görmeye devam etmektedir.
Bununla birlikte, Liderlik Izgarası'nda algılanan bazı sınırlamalar vardır. Örneğin, kısmen şebekenin etkinliğini desteklemek için minimal ampirik veriler kullanması nedeniyle kusurlu bir öz değerlendirme sunabilir. Model ayrıca, liderin veya yöneticinin çalışması gereken çalışma ortamı gibi çeşitli faktörleri de dikkate almaz ve ayrıca bir faktör oynayabilecek dahili ve harici değişkenleri hesaba katmaz.
Liderlik Izgarasında Bulunan Davranış Türleri
Modeldeki "Yıpranmış" veya "Kayıtsız" liderlik tarzı, takıma veya devam etmekte olan genel prodüksiyona çok az saygı gösteren stili ifade eder. Bu tür liderlerin çabaları ve endişeleri daha fazla örgüt içindeki kendini korumaya odaklanmıştır ve herhangi bir konunun kendilerine geri dönmesine izin vermemektedir.
"Üretim veya Perish" liderlik tarzı, yalnızca ekipteki işçilerin ihtiyaçlarını göz ardı ederek bir Draconian üretime odaklanır. Bu yolu takip eden lider, disiplin kontrolü nedeniyle takımın ihtiyaçlarının ihmal edilmesiyle birlikte yüksek yıpranma oranları görebilir.
"Yolun Ortası" liderlik yaklaşımı, ekibin ihtiyaçları ve kuruluşun üretim ihtiyaçları ile konuşma arasında bir denge sağlar, ancak süreçte her iki taraf da yeterince karşılanmaz. Bu, takım performansı ve memnuniyetinde ortalama ve ortalamanın altında sonuçlara yol açabilir.
"Country Club" liderlik tarzı, yöneticinin takımın ihtiyaçlarını her şeyden önce gördüğü anlamına gelir. Liderin varsayımı, ekip içindeki mutluluğun doğal olarak daha fazla üretkenliğe yol açacağı; ancak üretkenliğin düşmeyeceğine dair bir garanti yoktur.
"Takım" yaklaşımı, bu modelin yaratıcıları tarafından en etkili liderlik biçimi olarak kabul edilmektedir. Lider, personelin güçlendirilmesine ve verimliliğin artırılmasına yönelik bir taahhüt göstermektedir. İşçileri ekip olarak faaliyet göstermeye teşvik ederek, daha fazlasını başarmak için motive olacakları inancıdır.