Fiyat farklılaştırması, şirketlerin aynı ürün veya hizmetler için farklı müşterilere farklı fiyatlar talep etmek için kullandıkları bir stratejidir. Fiyat ayrımcılığı, müşteri piyasalarını ayırırken piyasaları bir arada tutmaktan daha kârlı olduğunda en değerlidir.
Fiyat ayrımcılığının üç ana türü birinci derece, ikinci derece ve üçüncü derecedir. Şirketler bu tür fiyat ayrımcılığını, farklı tüketicileri ücretlendirecek fiyatları belirlemek için kullanırlar.
Birinci Derece Fiyat Farklılaştırması
Şirketler, bir tüketicinin ödeyeceği maksimum fiyata bir ürün satmak için birinci derece fiyat ayrımcılığını kullanır. Şirketlerin bu stratejiyi kullanması için, tüketicilerinin bir mal için ne ödemek istediğini bilmeleri gerekir.
Örneğin, otomobil satıcıları, potansiyel bir otomobil alıcısının nasıl giyindiğine bakarak birinci derece fiyat ayrımcılığı yapabilir. Bir cep telefonunun en son sürümüne sahip ve pahalı kıyafetler giyen bir tüketicinin yeni bir araba için prim ödeme olasılığı daha yüksektir.
İkinci Derece Fiyat Farklılaştırması
Şirketler, talep edilen miktara bağlı olarak farklı fiyatlar talep ederek ikinci derece fiyat ayrımcılığı uygulamaktadır. Şirketler genellikle toplu alım yapan tüketicilere özel fiyatlar sunmaktadır.
Örneğin, iletişim şirketleri çeşitli ürünlerini satın almak için özel toplu indirimler sunabilir. Birçok iletişim şirketi, tüketicilerin her üç hizmet için ayrı ayrı ödeyecekleri ücret karşılığında internet, telefon ve televizyon hizmetleri için paketlenmiş bir anlaşma sunar.
Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması
Şirketler, farklı gruplar için farklı fiyatlar sunarak üçüncü derece fiyat ayrımcılığına da girebilirler. Bazı şirketler tüketicileri arasında ayrım yapmak ve farklı yaş gruplarından farklı fiyatlar talep etmek için yaş kullanabilir.
Örneğin, öğrencilere ve yaşlılara yüksek fiyat hassasiyeti gösterdikleri için indirim yapılabilir. (İlgili okumalar için bkz. "Üç Derece Fiyat Farklılaştırması")